Ik heb dit jaar weer met volle teugen van de Tour de France genoten. Ja, het commentaar van Maarten Ducrot en Herbert Dijkstra leidt soms tot kromme tenen. Het is een hoop ‘lullen’ zonder te kijken naar wat er echt op je scherm gebeurt. Toch kunnen zij juist een bron van inspiratie zijn als het gaat om taal. Wie goed luistert, heeft pareltjes te pakken.

‘Ongekend’ is zo’n favoriet woord van Ducrot. Buiten alle wielertaal ‘pieren’, ‘harken’, ‘op het rooster’ en ‘chasse patate’. Woorden waar ik mogelijk doof voor ben geworden. Ik kan me in ieder geval niet herinneren dat ik ze dit jaar voorbij heb horen komen. Niet alles valt je meteen op. Twee andere voorbeelden wel.

Hier komt ‘lullen’ zonder te kijken

Mogelijk herinner je je de woorden “de hele Tour wordt op z’n kop gezet” op het moment dat de nummer 5 van het klassement demarreerde in de achttiende etappe? Tien seconden later werden ze gevolgd door “Hij staat op 1,5 minuut, niets aan de hand voor Froome.”. Kort daarna rijdt Froome iedereen aan diggelen. Het is een klassiek voorbeeld van voorbarig zijn in je commentaar.

Op voorbarig commentaar kun je vooral Ducrot regelmatig betrappen. Je kunt je er elke keer aan ergeren. Je kunt ook gewoon lachen om het enthousiasme van de beste man. Dat enthousiasme zal vast de reden zijn om op de feiten vooruit te lopen. En luisteren naar een commentator waar het enthousiasme voor de sport ontbreekt, lijkt me nog altijd erger. De heren doen in ieder geval hun best.

Rare uitspraak, als je de woorden in context plaatst

Schrijver René Appel deed vorig jaar op de radio een analyse van de taal van Maarten Ducrot. Vooral het gebruik van uitdrukkingen fascinerende Appel. Waar Ducrot vaak meteen opvalt met zijn taal, blijft mij deze Tour juist een uitspraak van Herbert Dijkstra bij.

In de negentiende etappe, op de laatste vrijdag van de Tour, begon hij over op moeten geven als je ‘de Eiffeltoren in zicht’ hebt. Wie op de kaart heeft gekeken, zag dat ze in de Provence fietsten. Meteen dacht ik: Knappe wielrenner die vanaf daar de Eiffeltoren kan zien! Fascinerend hoe taal in je brein werkt. Welke uitspraken zijn jou opgevallen deze Tour?